Wojna i terpentyna Stefana Hertmansa – dzieciństwo w pamiętnikach wojennych jako kanon żywej pamięci
Przetłumaczona na język polski i świetnie przyjęta przez recenzentów Wojna i terpentyna (2013, tłum 2015) opowiada historię dziadka flamandzkiego autora Stefana Hertmansa. Urbain Martien walczył na froncie pierwszej wojny światowej, a po latach jego wnuk odkrył pamiętniki wojenne i nadał im literacką formę. Z pewnością powieść ta nie przynależy do gatunku literatury dziecięcej czy młodzieżowej, jednakże sposób, w jaki powstała wpisuje się w szerszą dyskusję na temat przekazywania wspomnień o odległych wydarzeniach i sposobie ich przepracowania w tekście literackim. Bardzo często transfer wspomnień odbywa się w dzieciństwie, a jego późniejszą emanacją są decyzje podejmowane w życiu dorosłym. W moim wystąpieniu pragnę skupić się na dwóch kluczowych dla kształtowania się wspomnień momentach – dzieciństwie i przekazie bezpośrednim, oraz późniejszym odtwarzaniu wspomnień, czyli tzw. pamięci prostetycznej, używając terminologii Alison Landberg. Jako główne narzędzia teoretyczne posłużą mi pojęcia kanonu i archiwum Aleidy Assmann oraz teoria dryfującej luki Jana Vansiny.