Van zedenspiegels tot apps
Een geschiedenis van de Nederlandstalige jeugdliteratuur van de middeleeuwen tot nu
‘Jantje zag eens pruimen hangen’, het is een van de beroemdste dichtregels uit de Nederlandse literatuur. Hij komt uit een bundel uit 1778, die beschouwd wordt als het eerste kinderboek in het Nederlands. Lazen kinderen voordien dan geen boeken? Jazeker, alleen verraden die een radicaal andere kijk op kinderen. In zijn lezing gaat professor Van Coillie op zoek naar dat veranderende ‘kindbeeld’ en dus ook naar de oorsprong van de manier waarop wij met kinderen omgaan.
Hij begint zijn zoektocht in de vijftiende eeuw met een boek waarin kinderen geleerd wordt hun tong in bedwang te houden. In vogelvlucht neemt hij je vervolgens mee door de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw. Hij maakt duidelijk wat kinderboeken toen met wormkruid en wakkere hanen te maken hadden en wat kinderen in die tijd te lezen kregen over seks en geweld.
De meeste aandacht gaat naar de negentiende, twintigste en eenentwintigste eeuw. Rode draad vormt de spanning tussen een regressief kindbeeld, dat het kind zo lang mogelijk kind wil laten blijven en een progressieve visie, die het kind zo snel mogelijk volwassen wil zien. Onderweg wordt duidelijk waarom Nicolas Beets de Brave hendrik een paar blauwe ogen wou slaan en waarom we kinderen met grote, blauwe ogen zo schattig vinden. De spreker gaat ook op zoek naar verklaringen voor het immense succes van reeksen als Harry Potter, De hongerspelen en Dagboek van een Loser. Hij eindigt met een reflectie over de toekomst van het (kinder)boek in de digitale maatschappij.
Jan Van Coillie promoveerde in 1988 als eerste in Vlaanderen op een studie over jeugdliteratuur. Hij is hoogleraar Nederlandse taalbeheersing aan de faculteit Letteren van de KU Leuven, campus Brussel, waar hij ook jeugdliteratuur en jeugdliteratuur in vertaling doceert. Van 1999 tot 2006 was hij voorzitter van het Nationaal Centrum voor Jeugdliteratuur. Hij was eindredacteur van de Encyclopedie van de jeugdliteratuur (2004) en is sinds 2006 redacteur van het Lexicon van de jeugdliteratuur. Hij publiceerde talrijke artikels en boeken over kinderpoëzie, de geschiedenis van de jeugdliteratuur, sprookjes, jeugdliteratuur in vertaling en jeugdliteratuur en digitale media. Ruime bekendheid verwierven zijn bloemlezingen met gedichten voor kinderen en tieners en zijn boek Leesbeesten en boekenfeesten. Hoe werken (met) kinder- en jeugdboeken (2007). Daarnaast is hij actief als recensent, vertaler en dichter voor kinderen.
Link naar publicatielijst
https://lirias.kuleuven.be/cv?u=U0003722
Link naar curriculum vitae
http://www.kuleuven.be/wieiswie/nl/person/00003722